زندگینامه: نورالدین زرین کلک (۱۳۱۶-)

او دبیرستان را در تهران تمام کرد و در سال ۱۳۳۴ وارد دانشگاه تهران شد. در سال ۱۳۴۰ دکترای داروسازی اش را می‌گیرد و با درجه ستوانی در بهداری ارتش مشغول کار می‌شود.

او خوشنویسی و نقاشی را نزد پدر آغاز کرد و به موازات تحصیلات رسمی در کلاس های هنرستان کمال الملک شرکت کرد و از محضر استادانی چون محمود اولیاء، محمدعلی زاویه و محمد مهردان بهره مند شد.

در ۱۲ سالگی اولین کار گرافیکی اش روی کتاب قصه ای چاپ شد و در ۱۶ سالگی با کاریکاتورهای سیاسی پا به دنیای مطبوعات گذاشت.

در سال ۱۳۳۵ در کنکور دانشکده هنرهای زیبا پذیرفته شد اما مقررات نظام مانع ورود او شد.

از سال ۴۰ تا ۵۰ را به مصور کردن کتاب های درسی و کتاب های جیبی گذراند و سپس به دعوت کانون پرورش فکری به بلژیک رفت تا فیلمسازی پویانمایی را بیاموزد.

در سال ۵۳ اولین مدرسه پویانمایی را در ایران تاسیس کرد و سه سال بعد رشته پویانمایی را در دانشگاه فارابی (دانشگاه هنر امروز) دایر کرد.

این هنرمند از هم‌دوره‌ای‌ های فرشید مثقالی، علی‌اکبر صادقی، مرتضی ممیز و آراپیک باغداساریان است که در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان سبک و سیاق ساخت فیلم‌های انیمیشن را متحول کردند.

او که قبل از فعالیت در کانون در موسسه‌ انتشاراتی فرانکلین برای کتاب‌های درسی نقاشی می‌کشید، به پیشنهاد فیروز شیروانلو از همکاران موسسه‌ فرانکلین، به کانون دعوت شد تا در واحد مصورسازی کتاب‌های کودک و نوجوان به کار بپردازد.

"کلاغ‌ها" نخستین کتابی بود که برای تصویرسازی به او سفارش داده شد.

برگزاری جشنواره کودکان و نوجوانان در اواخر دهه‌ 1340، در ساماندهی به بخش امور سینمایی موثر واقع شد و پس از برگزاری نخستین جشنواره (1348) زرین‌کلک به بلژیک اعزام شد تا در آکادمی هنرهای زیبای شهر گان در رشته‌ متحرک‌سازی آموزش ببیند.

وی در بلژیک دو فیلم وظیفه‌ اول (1971) و زمین بازی با بوش (1971) را ساخت و پس از بازگشت به ایران (1351) در مرکز سینمایی کانون به کار مشغول شد.

هر دو فیلم جوایزی در جشنواره‌های خارجی کسب کردند.

برای کانون فیلم‌های اتل متل توتوله (1353)، تداعی (1353)، دنیای دیوانه‌ دیوانه‌ دیوانه (1354)، امیرحمزه‌ دل‌دار و گور دل‌گیر (1356)، چشم تنگ دنیادار (1361) و ابرقدرت‌ها (1367) را ساخت.

بسیاری از این فیلم‌ها جوایز عمده‌ای از جشنواره‌های داخلی و خارجی گرفتند.

سندباد یکی از آخرین کارهای زرین‌کلک است که در هالیوود نیمه ‌تمام رها شد و در آن سمت کارگردان هنری داشت.

پس از آن انیمیشن 17 دقیقه ‌ای بود را ساخت و برای کتاب داستان‌های ملانصرالدین تصویرسازی کرد.

به طور کلی فعالیت های این هنرمند در زمینه تحصیلات، ساخت فیلم، تالیفات و جوایزش به این شرح هستند:

تحصیلات:

دکتراى داروسازى (دانشگاه تهران) 1341

کارگردانى انیمیشن (آکادمى سلطنتى بلژیک) 1972

فیلم عروسکى (استودیو یرى ترونکا) 1975

فیلم ها:

وظیفه اول 1349

زمین بازى بابوش 1350

فیلیپو و قطارى از هنگ کنگ 1351

تداعى 1352

اتل متل 1352

رااهى به همسایه 1353

دنیاى دیوانه دیوانه دیوانه 1354

امیر حمزه دلدار و گور دلگیر 1355

چشم تنگ دنیادار 1361

ابرقدرت ها 1365

سندباد 1987 تا 1991 (1366 تا 1370) ناتمام

مسکو 1999 (1378)

هویت 1999 (1378)

پود 1378

کتاب و سایر انتشارات:

کاریکاتور و تصویرسازى براى روزنامه ها و مجلات دهه 1330 تا 1340

کتاب هاى درسى ابتدائى (اول تا چهارم) 1340 تا 1348

چهارراه تمدن ها (بخش ایران) 1342

افسانه سیمرغ 1344

امیرحمزه صاحبقران و مهتر نسیم عیار 1346

کلاغ ها 1347

زال و سیمرغ 1351

قصه گل قالى 1352

قصه کرم ابریشم 1352

نوروزها و بادبادکها 1353

کورش شاه 1353

وقتى که من بچه بودم 1353

زال و رودابه 1354

افسانه هاى آسیائى 1355

اگر مى‌توانستم 1361

آ اول الفباست 1365

کارخانه همه کاره 1368

از آب ها 1374

ملانصرالدین، امیر ارسلان، قصه هاى مثنوى، قلیه فیل و فنجان، در سازمان ملل.

سایر کوشش هاى هنرى:

عضو آسیفاى بین الملل از 1971 (1349)

عضو هیئت داوران فستیوال ها و جشنواره های ملی و بین المللی انیمیشن و تصویرسازی از 1351

موسس و مدرس اولین مدرسه انیمیشن ایران 1353

موسس و مدرس دانشکده انیمیشن (دانشگاه فارابى) 1356

بنیانگذار انجمن فیلمسازی انیمیشن ((آسیفا)) ایران: 1356

عضو هیئت مدیره انجمن جهانی فیلمسازان انیمیشن ((آسیفا)): 2000-1991

رئیس آسیفاى بین الملل از 2003 تا 2006

جوائز:

لوح افتخار آى بى بى واى ایران براى کتاب افسانه سیمرغ 1348

نشان بهترین کتاب سال یونسکوى ایران براى کتاب کلاغ ها 1349

نشان بهترین کتاب سال یونسکوى بین الملل (توکیو/ژاپن) براى کتاب کلاغ ها 1970

سیب طلائى بى ینال براتیسلاوا (چک تسلواکى) براى کتاب کلاغ ها 1971

جایزه براى مدارس فستیوال بین المللى فیلم آنسى (فرانسه) براى فیلم وظیفه اول 1971

جایزه کلودیت کپى فستیوال ملى فیلم بلژیک براى فیلم وظیفه اول 1971

نشان بهترین کتاب سال ((آى بى بى واى)) (شورای کتاب کودک ایران) براى کتاب وقتى که من بچه بودم 1354

دیپلم افتخار فستیوال بین المللى فیلم سان فرانسیسکو (آمریکا) براى فیلم تداعى 1975

جایزه بهترین سناریو فستیوال سالونیکى (یونان) براى فیلم دنیاى دیوانه دیوانه دیوانه 1976

لوح افتخار فستیوال بین المللى فیلم شیکاگو (آمریکا) براى فیلم دنیاى دیوانه دیوانه دیوانه 1976

جایزه نقره فستیوال بین المللى فیلم دنیاى دیوانه دیوانه دیوانه 1976

لوح سپاس فستیوال بین المللى فیلم قاهره (مصر) براى فیلم دنیاى دیوانه دیوانه دیوانه 1976

جایزه بهترین سناریو فستیوال بین المللى اوبرهاوزن (آلمان) براى فیلم دنیاى دیوانه دیوانه دیوانه 1976

دیپلم افتخار فستیوال بین المللى فیلم پاریس (فرانسه) براى فیلم دنیاى دیوانه دیوانه دیوانه 1976

دیپلم افتخار فستیوال بین المللى فیلم جیفونى (ایتالیا) براى فیلم امیر حمزه دلدار و گور دلگیر 1978

دیپلم افتخار هانس کریستین آندرسن براى کوشش هاى عمرانه

لوح تقدیر نمایشگاه کتاب بولونیا (ایتالیا) براى کتاب آ اول الفباست 1987

جایزه ویژه هیات داوران جشنواره تهران براى فیلم ابر قدرت ها 1368

جایزه ویژه هیات داوران بى ینال بین المللى کتاب تهران براى کتاب ملا نصرالدین 1378

جایزه موزه ایلوستراسیون توکیو (ژاپن) براى کتاب ملا نصرالدین 2000

عنوان جواهر قرن (بیستم) از فستیوال بین المللى فیلم آنسى (فرانسه) براى فیلم دنیاى دیوانه دیوانه دیوانه 2000